Βιολογία και γενετική Κλασική Ιατρική Δερματολογία Οφθαλμολογία Παθολογία Παιδιατρική Διατροφή Εναλλακτικές Θεραπείες Συμπληρώματα Διατροφής Φάρμακα

Βιταμίνη Α

Σαββούλα Μάλλιου Κριαρά

23 Οκτωβρίου 2013

Βιταμίνη Α. Η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για την καλή όραση, τη μεταγραφή γονιδίων και την καλή υγεία του δέρματος

Η βιταμίνη Α

H βιταμίνη Α είναι ομάδα ακόρεστων λιποδιαλυτών θρεπτικών οργανικών ενώσεων που περιλαμβάνουν τις ρετινόλη, τη ρετινάλη και πολλές καροτενοειδείς προβιταμίνες Α (κυρίως, το βήτα καροτένιο).

Η βιταμίνη Α είναι μια βιταμίνη που απαιτείται από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα του οφθαλμού, υπό την μορφή ενός συγκεκριμένου μεταβολίτη, που είναι απαραίτητος τόσο για την όραση στο χαμηλό φως όσο και για την έγχρωμη όραση. Η Βιταμίνη Α στην οξειδωμένη μορφή της ρετινόλης το ρετινοϊκό οξύ, είναι ένας αυξητικός παράγοντας για τα επιθηλιακά και άλλα κύτταρα.

Σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης, η κύρια μορφή της βιταμίνης Α είναι ένας εστέρας, κυρίως, το παλμιτικό ρετινύλιο, το οποίο μετατρέπεται σε ρετινόλη (χημικώς μία αλκοόλη) στο λεπτό έντερο. Το ρετινοϊκό οξύ, είναι ένας μεταβολίτης που μπορεί να συντεθεί από βιταμίνη Α, έχει μόνο μερική δραστικότητα βιταμίνης Α και δε λειτουργεί στον αμφιβληστροειδή, όπως η ρετινόλη.

Όλες οι μορφές της βιταμίνης Α

Η βιταμίνη Α είναι η ρετινόλη. Η ρετινάλη είναι αλδεΰδη βιταμίνης Α ή Ρετιναλδεΰδη και είναι η μορφή της βιταμίνης Α, που είναι δραστική για τη διαδικασία της όρασης. Ρετινοειδή είναι η βιταμίνη Α και τα παράγωγά της και ρετινοϊκό οξύ είναι μορφή της βιταμίνης Α, που είναι δραστική για την ανάπτυξη και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία δερματικών παθήσεων και του καρκίνου του δέρματος.

Η βιταμίνη Α έχει δύο κύριες μορφές στα τρόφιμα:

Ρετινόλη, η μορφή της βιταμίνης Α που απορροφάται από ζωικές πηγές τροφίμων που είναι μία κίτρινη λιποδιαλυτή ουσία.

Καροτένια (άλφα καροτίνη, βήτα καροτίνη, γάμμα καροτίνη, βήτα κρυπτοξανθίνη). Καθώς, ορισμένα καροτενοειδή μπορούν να μετατραπούν σε βιταμίνη Α, έχουν γίνει προσπάθειες να προσδιοριστεί πόσα από αυτά στη δίαιτα είναι ισοδύναμα με μια συγκεκριμένη ποσότητα ρετινόλης. Η ισοδύναμη δραστηριότητα της ρετινόλης αντιστοιχεί σε 1 μg ρετινόλη, 2 μg βήτα καροτίνη σε έλαιο, 12 μg βήτα καροτίνη από τη διατροφή ή 24 μg των τριών άλλων καροτενοειδών της προβιταμίνης Α.

Επειδή, η μετατροπή της ρετινόλης από προβιταμίνη με τα καροτενοειδή στο ανθρώπινο σώμα ρυθμίζεται από την ποσότητα της ρετινόλης που είναι διαθέσιμη στο σώμα, οι μετατροπές γίνονται μόνο για τους ανθρώπους με ανεπάρκεια βιταμίνης Α. Η απορρόφηση των προβιταμινών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποσότητα των λιπιδίων που προσλαμβάνονται με την προβιταμίνη. Τα λιπίδια αυξάνουν την πρόσληψη της προβιταμίνης.

Το συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί από τη νεότερη έρευνα είναι ότι τα φρούτα και τα λαχανικά μπορεί να μην είναι τόσο χρήσιμα για την λήψη βιταμίνης Α. Αυτό είναι σημαντικό για τους χορτοφάγους, όπου, η τύφλωση τη νύχτα είναι συχνή.

Συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη βιταμίνης Α

Ηλικιακή ομάδα	RDA Μονάδες πρόσληψης μg/ημέρα	Ανώτατο όριο μg/ημέρα
Βρέφη 0–6 μηνών 7–12 μηνών	400 500	600 600
Παιδιά 1–3 ετών 4–8 ετών	300 400	600 900
Άνδρες 9–13 ετών 14–18 ετών 19 – >70 ετών	600 900 900	1700 2800 3000
Γυναίκες 9–13 ετών 14–18 ετών 19 – >70 ετών	600 700 700	1700 2800 3000
Εγκυμοσύνη <19 ετών 19 – >50 ετών	750 770	2800 3000
Θηλασμός <19 ετών 19 – >50 ετών	1200 1300	2800 3000

Πηγές βιταμίνης Α ανά 100 γραμμάρια του τροφίμου

Η βιταμίνη Α βρίσκεται φυσικά σε πολλά τρόφιμα:

συκώτι (μοσχάρι, χοιρινό, κοτόπουλο, γαλοπούλα, ψάρι) (6500 μg 722%)
μουρουνέλαιο, χόρτα, πικραλίδα (5588 IU 112%)
καρότο (835 μg 93%)
μπρόκολο (800 μg 89%)
γλυκοπατάτα (709 μg 79%)
βούτυρο (684 μg 76%)
λάχανο (681 μg 76%)
σπανάκι (469 μg 52%)
κολοκύθα (400 μg 41%)
λάχανο (333 μg 37%)
τυρί Cheddar (265 μg 29%)
πεπόνι (169 μg 19%)
αυγό (140 μg 16%)
βερίκοκο (96 μg 11%)
παπάγια (55 μg 6%)
μάνγκο (38 μg 4%)
μπιζέλι (38 μg 4%)
μπρόκολο (31 μg 3%)
γάλα (28 μg 3%)
Μετατροπή της καροτίνης σε ρετινόλη ποικίλλει από άτομο σε άτομο και η βιοδιαθεσιμότητα της καροτίνης σε τρόφιμα ποικίλλει.

Μεταβολικές λειτουργίες βιταμίνης Α

Η βιταμίνη Α λαμβάνει μέρος σε λειτουργίες σε όλο το σώμα, όπως:

Όραση
Μεταγραφή γονιδίων
Λειτουργία Ανοσοποιητικού
Εμβρυϊκή ανάπτυξη και αναπαραγωγή
Μεταβολισμό των οστών
Αιμοποίηση
Διαταραχές του δέρματος και κυτταρική υγεία
Αντιοξειδωτική δράση

Όραση

Ο ρόλος της βιταμίνης Α στην όραση σχετίζεται συγκεκριμένα με τη μορφή του αμφιβληστροειδούς. Μέσα στο μάτι, είναι συνδεδεμένος με ροδοψίνη (ραβδία) και ιωδοψίνη (κωνία). Καθώς, το φως εισέρχεται στο μάτι, η 11-cis μορφή ισομερίζεται προς την all-“trans” μορφή. Η all-«trans» μορφή διίσταται από την οψίνη. Αυτός ο ισομερισμός επάγει ένα νευρικό σήμα κατά μήκος του οπτικού νεύρου στο οπτικό κέντρο του εγκεφάλου. Μετά το διαχωρισμό από την οψίνη, η all-“trans”-μορφή ανακυκλώνεται και μετατρέπεται ξανά σε 11 – “cis”-μορφή με μια σειρά από ενζυματικές αντιδράσεις. Επιπλέον, ορισμένες από τiς all-«trans» μορφές αμφιβληστροειδούς μπορεί να μετατρέπονται σε all-“trans” μορφή ρετινόλης και στη συνέχεια να μεταφέρονται με μια δεσμευτική πρωτεΐνη της ρετινόλης (IRBP/Interphotoreceptor Retinoid-Binding Protein/Πρωτεΐνη που δεσμεύει τα ρετινοειδή μεταξύ των φωτοϋποδοχέων) στα επιθηλιακά κύτταρα χρωστικής. Περαιτέρω εστεροποίηση επιτρέπει την αποθήκευση της all-trans-ρετινόλης μέσα στα επιθηλιακά κύτταρα για να επαναχρησιμοποιηθεί όταν χρειάζεται. Το τελικό στάδιο είναι η μετατροπή της 11-cis σε οψίνη για να μεταρρυθμίσουν τη ροδοψίνη στον αμφιβληστροειδή. Η ροδοψίνη βοηθάει στην όραση σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού (αντίθεση), καθώς και για τη νυχτερινή όραση. Γι’ αυτόν τον λόγο μια ανεπάρκεια σε βιταμίνη Α θα αναστείλει τη μετατροπή της ροδοψίνης και θα οδηγήσει σε ένα από τα πρώτα συμπτώματα, που είναι η τύφλωση τη νύχτα.

Μεταγραφή γονιδίων

Η βιταμίνη Α, με τη μορφή ρετινοϊκού οξέος, παίζει ένα σημαντικό ρόλο στη μεταγραφή των γονιδίων. Μόλις, η ρετινόλη έχει ληφθεί από ένα κύτταρο, μπορεί να οξειδωθεί σε ρετινοϊκό οξύ. Η φυσιολογική μορφή του ρετινοϊκού οξέος (all-trans-ρετινοϊκό οξύ-ATRA-all-trans retinoic acid), ρυθμίζει τη μεταγραφή του γονιδίου με σύνδεση προς τους υποδοχείς ρετινοϊκού στον πυρήνα-υποδοχείς οξέος που δεσμεύονται με το DNA ως ετεροδιμερή με τους υποδοχείς ρητινοειδούς “Χ” (RXR/Retinoid-X receptor/Υποδοχέας ρετινοειδούς-Χ). Οι RAR/Retinoic acid receptor A και RXR πρέπει διμερίζονται πριν να μπορέσουν να συνδεθούν με το DNA/Deoxyribonucleic acid/Δεοξυριβονουκλεϊκό οξύ. Οι RAR θα σχηματίσουν ένα ετεροδιμερές με τον RXR (RAR-RXR), αλλά δε σχηματίζουν εύκολα ένα ομοδιμερές (RAR-RAR). Οι RXR, από την άλλη πλευρά, μπορούν να σχηματίσουν ένα ομοδιμερές (RXR-RXR) και θα σχηματίσουν ετεροδιμερή με πολλούς άλλους πυρηνικούς υποδοχείς, ρυθμίζοντας προς τα επάνω ή προς τα κάτω την έκφραση των γονιδίων-στόχων.

Δερματολογία

Η βιταμίνη Α και πιο συγκεκριμένα, το ρετινοϊκό οξύ, φαίνεται να διατηρεί τη φυσιολογική υγεία του δέρματος με την ενεργοποίηση και τη διαφοροποίηση των γονιδίων των κερατινοκυττάρων (ανώριμα κύτταρα του δέρματος) σε ώριμα επιδερμικά κύτταρα.

Για τη θεραπεία της ακμής, το πιο συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο ρετινοειδές είναι το 13-cis ρετινοϊκό οξύ (ισοτρετινοΐνη). Μειώνει το μέγεθος και την έκκριση των σμηγματογόνων αδένων. Αν και είναι γνωστό ότι 40 mg της ισοτρετινοΐνης είναι ισοδύναμα με 10 mg του ATRA – ο μηχανισμός της δράσης του φαρμάκου (Accutane) παραμένει άγνωστoς και είναι ένα θέμα διαμάχης. Η ισοτρετινοΐνη μειώνει τον αριθμό βακτηρίων τόσο στους αγωγούς όσο και στην επιφάνεια του δέρματος. Αυτό πιστεύεται ότι είναι αποτέλεσμα της μείωσης σμήγματος, που είναι μία πηγή θρεπτικών ουσιών για τα βακτηρίδια. Η ισοτρετινοΐνη μειώνει τη φλεγμονή μέσω αναστολής της χημειοτακτικής απόκρισης των μονοκυττάρων και ουδετερόφιλων. Η ισοτρετινοΐνη αναδιαμορφώνει τους σμηγματογόνους αδένες, προκαλώντας αλλαγές στην έκφραση γονιδίων που επάγουν εκλεκτικά την απόπτωση. Η ισοτρετινοΐνη είναι τερατογόνος με πολλές παρενέργειες και η χρήση του απαιτεί ιατρική επίβλεψη (καλύτερα να μη χρησιμοποιείται).

Πατήστε, εδώ, για να διαβάσετε για την ισοτρετινοΐνη και τις παρενέργειές της

Συμπληρώματα ρετινοϊκού οξέος

Αναστρέφουν το νανισμό από ανεπάρκεια βιταμίνης Α, καθώς και τα πρώιμα στάδια της ξηροφθαλμίας.

Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α

Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α εκτιμάται ότι πλήττει περίπου το ένα τρίτο των παιδιών κάτω των πέντε ετών σε όλο τον κόσμο.

Ανεπάρκεια βιταμίνης Α μπορεί να συμβεί είτε ως πρωτογενής είτε ως δευτερογενής ανεπάρκεια.

Μια πρωτογενής ανεπάρκεια βιταμίνης Α εμφανίζεται μεταξύ των παιδιών και των ενηλίκων που δεν καταναλώνουν επαρκή πρόσληψη της προβιταμίνης Α (καροτινοειδή από τα φρούτα και τα λαχανικά) ή προσχηματισμένη βιταμίνη Α από τα ζωικά και γαλακτοκομικά προϊόντα. Ο πρώιμος απογαλακτισμός από το μητρικό γάλα μπορεί, επίσης, να αυξήσει τον κίνδυνο της έλλειψης βιταμίνης Α.

Η δευτερογενής ανεπάρκεια βιταμίνης Α συνδέεται με τη χρόνια δυσαπορρόφηση των λιπιδίων, τη μειωμένη παραγωγή χολής και την απελευθέρωση και χρόνια έκθεση σε οξειδωτικά, όπως ο καπνός του τσιγάρου, και ο χρόνιος αλκοολισμός. Η βιταμίνη Α είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη και εξαρτάται από την μικυλλιακή διαλυτοποίηση στο λεπτό έντερο, γεγονός που οδηγεί σε κακή χρήση της βιταμίνης Α από δίαιτες χαμηλού λίπους. Η έλλειψη ψευδαργύρου μπορεί, επίσης, να επηρεάσει την απορρόφηση, μεταφορά και το μεταβολισμό της βιταμίνης Α, επειδή είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της βιταμίνης Α ως πρωτεΐνη μεταφοράς και ως συμπαράγοντας στην μετατροπή της ρετινόλης του αμφιβληστροειδούς. Σε υποσιτισμένους πληθυσμούς, η χαμηλή πρόσληψη της βιταμίνης Α και ψευδάργυρου θα αυξήσουν τη σοβαρότητα της ανεπάρκειας της βιταμίνης Α. Μια άλλη μελέτη έδειξε σημαντική μείωση της νοσηρότητας της ελονοσίας με συνδυασμένη βιταμίνη Α και συμπληρώματα ψευδαργύρου στο μικρά παιδιά.

Μία από τα πρώτες και ειδικές εκδηλώσεις της ανεπάρκειας της βιταμίνης Α είναι η μειωμένη όραση, ιδιαίτερα σε συνθήκες μειωμένου φωτός – τύφλωση τη νύχτα και ξηροφθαλμία. Πρώτον, υπάρχει ξηρότητα του επιπεφυκότα, των δακρυϊκών αδένων και της βλέννας που εκκρίνει το επιθήλιο το οποίο αντικαθίσταται από ένα κερατινοποιημένο επιθήλιο. Έτσι δημιουργούνται αδιαφανές πλάκες (κηλίδες Bitot) και τελικά, διάβρωση της τραχιάς επιφάνειας του κερατοειδούς με μαλάκωμα και καταστροφή του κερατοειδούς (κερατομαλακία) και ολική τύφλωση. Επίσης, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος λοιμώξεων του αυτιού, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος), υπερκεράτωση (λευκά κομμάτια σε θύλακες των τριχών), κεράτωση και πλακώδης μεταπλασία του επιθηλίου στις διόδους του ανώτερου αναπνευστικού και της ουροδόχου κύστης σε κερατινοποιημένο επιθήλιο. Η ανεπάρκεια σε βιταμίνη Α οδηγεί και σε υποπλασία της αδαμαντίνης.

Επαρκής, αλλά όχι υπερβολική βιταμίνη Α, είναι ιδιαίτερα σημαντική και για τις έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες για τη φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου. Η υπερβολική βιταμίνη Α, μπορεί να προκαλέσει εκ γενετής ανωμαλίες και ως εκ τούτου δε θα πρέπει να υπερβαίνεται η συνιστώμενη ημερήσια δόση, γιατί είναι λιποδιαλυτή βιταμίνη.

Η χορήγηση συμπληρωμάτων βιταμίνης Α σε παιδιά κάτω των πέντε που βρίσκονται σε κίνδυνο ανεπάρκειας μειώνει τη θνησιμότητα κατά 24%.

Τοξικότητα βιταμίνης Α

Υπερβιταμίνωση Α

Δεδομένου ότι η βιταμίνη Α είναι λιποδιαλυτή, επιτρέπει στα τοξικά επίπεδα της βιταμίνης Α να συσσωρεύονται.

Σε γενικές γραμμές, η οξεία τοξικότητα συμβαίνει σε δόσεις των 25.000 IU/kg σωματικού βάρους, με χρόνια τοξικότητα με 4.000 IU/kg σωματικού βάρους ημερησίως για 6-15 μήνες. Σε άτομα με νεφρική ανεπάρκεια, 4000 IU μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές βλάβες. Επιπλέον, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει την τοξικότητα. Τα παιδιά μπορεί να φτάσουν σε τοξικά επίπεδα με 1.500 IU/kg σωματικού βάρους.

Η υπερβολική κατανάλωση βιταμίνης Α μπορεί να προκαλέσει ναυτία, ευερεθιστότητα, ανορεξία (μειωμένη όρεξη), έμετο, θολή όραση, πονοκεφάλους, απώλεια μαλλιών, κοιλιακό πόνο και αδυναμία, υπνηλία και αλλαγή της νοητικής κατάστασης.

Στις χρόνιες περιπτώσεις, η απώλεια μαλλιών, το ξηρό δέρμα, η ξήρανση των βλεννογόνων, πυρετός, αϋπνία, κόπωση, απώλεια βάρους, κατάγματα οστών, αναιμία, και διάρροια μπορεί να είναι συμπτώματα που σχετίζονται με λιγότερο σοβαρή τοξικότητα. Μερικά από αυτά τα συμπτώματα είναι, επίσης, συχνά, σε θεραπεία ακμής με ισοτρετινοΐνη.

Χρονίως, υψηλές δόσεις της βιταμίνης Α, καθώς, επίσης και φαρμακευτικές ρετινοειδών, όπως το 13-cis ρετινοϊκό οξύ, μπορεί να παράγουν το σύνδρομο του ψευδοόγκου του εγκεφάλου. Αυτό το σύνδρομο περιλαμβάνει κεφαλαλγία, θόλωση της όρασης και σύγχυση και σχετίζεται με αυξημένη ενδοκρανιακή πίεση.

Χρόνια πρόσληψη 1.500 μονάδων προσχηματισμένης βιταμίνης Α μπορεί να σχετίζεται με οστεοπόρωση και κατάγματα ισχίου. Η αλληλεπίδραση αυτή μπορεί να προκύψει, επειδή οι βιταμίνες Α και D μπορεί να ανταγωνίζονται για τον ίδιο υποδοχέα και στη συνέχεια να αλληλεπιδρούν με την παραθορμόνη, η οποία ρυθμίζει το ασβέστιο.

Τοξικές επιδράσεις της βιταμίνης Α έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει σημαντικά την ανάπτυξη των εμβρύων.

Οι θεραπευτικές δόσεις που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ακμής έχει αποδειχθεί ότι διαταράζουν τη νευρική δραστηριότητα των κυττάρων εγκεφάλου. Το έμβρυο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στην τοξικότητα βιταμίνης Α κατά την περίοδο της οργανογένεσης. Οι καροτενοειδείς μορφές (καρότα), δεν έχουν τέτοια συμπτώματα, παρά μόνο σε χρόνιο αλκοολισμό, αλλά η υπερβολική πρόσληψη βήτα καροτίνης μπορεί να οδηγήσει σε καροτιναιμία, η οποία προκαλεί πορτοκαλί-κίτρινο αποχρωματισμό του δέρματος.

Οι καπνιστές και χρόνιοι καταναλωτές οινοπνεύματος έχει παρατηρηθεί ότι έχουν αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας, λόγω καρκίνου του πνεύμονα, καρκίνο του οισοφάγου, γαστρεντερικό καρκίνο και καρκίνο του παχέος εντέρου. Ηπατική βλάβη έχει βρεθεί σε ανθρώπους με μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ χρήση υψηλής δόσης συμπληρωμάτων βιταμίνης Α και βήτα καροτένιου.

Η βιταμίνη Α και τα παράγωγά της στην ιατρική χρήση

Το παλμιτικό ρετινύλιο έχει χρησιμοποιηθεί σε κρέμες για το δέρμα, όπου διασπάται σε ρετινόλη και φαινομενικά μεταβολίζεται σε ρετινοϊκό οξύ, το οποίο έχει ισχυρή βιολογική δραστικότητα.

Τα ρετινοειδή, (για παράδειγμα, 13-cis-ρετινοϊκό οξύ), αποτελούν μια κατηγορία χημικών ενώσεων που σχετίζονται χημικά με ρετινοϊκό οξύ και χρησιμοποιούνται στην ιατρική για να ρυθμίζουν τις λειτουργίες γονιδίων και τη διαφοροποίηση επιθηλιακών κυττάρων.

Η φαρμακευτική χρήση μεγάλων δόσεων παράγωγων ρετινοϊκού οξέος είναι σήμερα σε χρήση για τον καρκίνο, τη λοίμωξη HIV/λοίμωξη από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας και τη δερματολογία. Σε υψηλές δόσεις, οι παρενέργειες είναι παρόμοιες με την τοξικότητα της βιταμίνης Α.

Να χρησιμοποιείτε μόνο φυσικά συμπληρώματα με βιταμίνη Α και να ελέγχετε τα επίπεδα στο αίμα σας. Τα τρόφιμα που περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις βιταμίνης Α είναι καλή επιλογή.

Υψηλής Ποιότητας Συμπλήρωμα Διατροφής με βιταμίνη Α

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε το Υψηλής Ποιότητας Συμπλήρωμα Διατροφής με βιταμίνη Α

Τα καλύτερα προϊόντα με βιταμίνη Α

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα καλύτερα προϊόντα με βιταμίνη Α

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης

Πότε γίνεται εξέταση αίματος για βιταμίνη Α

Οι καλύτερες ουσίες για την κατάθλιψη, το άγχος και την ανησυχία

Προστατέψτε το συκώτι σας

Τι είναι η διαιθυλοστιλβεστρόλη;

Οι κινολόνες έχουν πολλές παρενέργειες

Φυτικά σκευάσματα για τις παθήσεις του προστάτη

Γιατί η συμβατική ιατρική δεν είναι αποδοτική

Σταματήστε να φαρμακώνεστε

Τα σημεία τοξινών στο πρόσωπο

Σε τι χρησιμεύει το συκώτι

Σταματήστε να παίρνετε φάρμακα για το στομάχι