Μήπως έχετε αϋπνία από κατάθλιψη; Τότε έχετε «ελαττωματικό» βιολογικό ρολόι στον εγκέφαλο και αυτό δημιουργεί διαταραχές ύπνου.
Τα προβλήματα ύπνου αποτελούν πολύ συχνά σύμπτωμα κατάθλιψης και για αυτόν τον λόγο οι ειδικοί ελέγχουν συχνά αν πίσω από την αϋπνία ή τις υπερβολικές ώρες ύπνου κρύβεται ένα καταθλιπτικό υπόβαθρο.
Τώρα όμως, για πρώτη φορά, επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα καταθλιπτικά άτομα διαθέτουν «ελαττωματικό» βιολογικό ρολόι στον εγκέφαλο.
Αρρυθμία του κιρκάδιου κύκλου
Οι ασθενείς με μείζονα κατάθλιψη εμφανίζουν αρρυθμίες στον κιρκαδικό ρυθμό τους σε διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου τους, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences».
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν εξέτασαν δείγματα ιστού που είχαν ληφθεί μετά θάνατον τόσο από τον εγκέφαλο δωρητών που δεν αντιμετώπιζαν προβλήματα ψυχικής υγείας, όσο και από ασθενείς με μείζονα κατάθλιψη. Είδαν ότι η γονιδιακή δραστηριότητα στον εγκέφαλο των ατόμων με κατάθλιψη δεν ακολουθούσε φυσιολογικούς 24ωρους κύκλους.
Η γονιδιακή δραστηριότητα και ο κύκλος ημέρας-νύχτας
Ο καθένας μας γεννιέται με ένα συγκεκριμένο γενετικό προφίλ το οποίο αποτελεί το «αποτύπωμά» του για την παραγωγή των πρωτεϊνών που «χτίζουν» το σώμα. Ωστόσο τα γονίδιά μας δεν αποτελούν σταθερές «μηχανές» παραγωγής πρωτεϊνών. Η δραστηριότητά τους εμφανίζει διαφοροποιήσεις ανάλογα με διαφορετικές συνθήκες. Ένας από τους παράγοντες που επηρεάζουν τη γονιδιακή έκφραση είναι ο κύκλος ημέρας-νύχτας.
Συγκεκριμένα κύτταρα σε μια περιοχή που βρίσκεται βαθιά στον εγκέφαλο και ονομάζεται υποθάλαμος λειτουργούν ως «βηματοδότες» ρυθμίζοντας το βιολογικό ρολόι του οργανισμού και βοηθώντας τα υπόλοιπα κύτταρα του σώματος να ακολουθούν έναν σχεδόν 24ωρο κύκλο. Αυτά τα κύτταρα – «βηματοδότες» δίνουν και την εξήγηση στο γιατί το τζετ λαγκ είναι τόσο ενοχλητικό: το βιολογικό ρολόι μας χρειάζεται χρόνο, ώστε να καταφέρει να προσαρμοστεί σε μια νέα χρονική ζώνη.
Προκειμένου να κατανοήσουν καλύτερα πώς διαφοροποιείται η γονιδιακή έκφραση στα άτομα με κατάθλιψη οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν μελέτησαν τον εγκέφαλο 35 ατόμων με μείζονα κατάθλιψη, καθώς και 55 ατόμων χωρίς πρόβλημα ψυχικής υγείας – όλα τα άτομα είχαν πεθάνει σε διαφορετικές ώρες της ημέρας. Οι εγκέφαλοι των εθελοντών έφεραν το αποτύπωμα της γονιδιακής έκφρασης ανάλογα με τη στιγμή του θανάτου τους.
Οι επιστήμονες εξέτασαν τη γονιδιακή αυτή έκφραση σε έξι μεγάλες περιοχές του εγκεφάλου: στον έξω ραχιαίο προμετωπιαίο φλοιό, στην αμυγδαλή, στην παρεγκεφαλίδα, στον πρόσθιο φλοιό του προσαγωγίου, στον επικληνή πυρήνα και στον ιππόκαμπο.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, στα υγιή άτομα εμφανίστηκε ένας σαφής κύκλος δραστηριότητας – τα άτομα που είχαν πεθάνει περίπου την ίδια ώρα της ημέρας εμφάνισαν παρόμοια μοτίβα γονιδιακής δραστηριότητας στον εγκέφαλο. Μάλιστα τα μοτίβα αυτά ήταν τόσο καθαρά, ώστε οι ερευνητές ήταν σε θέση μέσω της γονιδιακής έκφρασης στον εγκέφαλο να προσδιορίσουν την ώρα θανάτου. Αυτό ωστόσο, αφορούσε μόνο τους υγιείς εγκεφάλους και όχι αυτούς των ατόμων με κατάθλιψη στους οποίους δεν εντοπίστηκαν φυσιολογικά μοτίβα γονιδιακής έκφρασης.
Για παράδειγμα στα υγιή άτομα, από τα 16 γονίδια που εμφάνιζαν τα πιο σαφή κυκλικά μοτίβα δραστηριότητας, τα 11 ακολουθούσαν τον κύκλο της δραστηριότητάς τους με βάση το βιολογικό ρολόι σε τέσσερις ή και περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου. Την ίδια στιγμή, όμω,ς στα άτομα με μείζονα κατάθλιψη μόνο δύο από τα γονίδια παρουσίαζαν κυκλικό μοτίβο δραστηριότητας σε περισσότερες από μια περιοχές του εγκεφάλου, ενώ κανένα γονίδιο δεν είχε τέτοια κυκλική δραστηριότητα σε περισσότερες από τρεις περιοχές.
Περαιτέρω πειράματα στους «καταθλιπτικούς» εγκεφάλους έδειξαν ότι το βιολογικό ρολόι εμφάνιζε διακοπή στη φυσιολογική λειτουργία του. Πολλοί, σίγουρα, θα λάμβαναν και χημικά φάρμακα για την κατάθλιψη…
Ήδη τα προβλήματα ύπνου που αντιμετωπίζουν τα άτομα με κατάθλιψη έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη θεραπειών, όπως η φωτοθεραπεία με στόχο την επαναφορά σε φυσιολογική λειτουργία του βιολογικού ρολογιού.
Τα νέα ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι τέτοιου είδους θεραπευτικές προσεγγίσεις μπορούν να είναι αποτελεσματικές, καθώς και να οδηγήσουν σε νέα φυσικά φάρμακα για την «επιδιόρθωση» του ξεκούρδιστου βιολογικού ρολογιού των ασθενών με κατάθλιψη.
Η κατάθλιψη και τα προβλήματα ύπνου συνδέονται στενά. Τα άτομα με αϋπνία, για παράδειγμα, μπορεί να έχουν δεκαπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν κατάθλιψη από τα άτομα που κοιμούνται καλά τη νύχτα. Και μεταξύ των ατόμων με κατάθλιψη, το 75 τοις εκατό έχουν πρόβλημα να αποκοιμηθούν ή να παραμείνουν κοιμισμένοι.
Βιβλιογραφία
labspaces.net
Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για την κατάθλιψη
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής για την κατάθλιψη
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Κόλπα για να κοιμηθείτε εύκολα
Πρόληψη ασθενειών με γανόδερμα
Εσείς μπορείτε να κοιμηθείτε το βράδυ;
