Άσκηση και σπορ Κλασική Ιατρική Ορθοπαιδική Φυσική Ιατρική και αποκατάσταση

Ρήξη του υπερακανθίου τένοντα

13 Απριλίου 2014

Ρήξη του υπερακανθίου τένοντα. Ρήξη σημαίνει η διακοπή της ανατομικής συνέχειας του τένοντα και προτιμάται η συντηρητική θεραπεία

Ρήξη του υπερακανθίου τένοντα

Οι ρήξεις του υπερακανθίου, ICD-10 M75.1, S46.0 μπορούν να ταξινομηθούν σε οξείες ή χρόνιες ή εκφυλιστικές, όσο αναφορά την αιτία του τραυματισμού και σε μερικές ή ολικές ανάλογα με την έκταση της βλάβης. Αυτές που εμφανίζονται πιο συχνά στους αθλητές, είναι οι οξείες και χρόνιες, μερικές και ολικές ρήξεις. Οι ρήξεις μπορεί να συνοδεύονται ακόμα με ή χωρίς εξάρθρημα ή μετατοπισθέν κάταγμα του μείζονος βραχιονίου ογκώματος.

Οι στροφείς μύες του ώμου είναι μια ομάδα μυών οι οποία ξεκινούν από την ωμοπλάτη και καταλήγουν στο βραχιόνιο οστό. Συλλογικά οι στροφείς μύες προσφέρουν σταθερότητα στην άρθρωση του ώμου και βοηθούν στην ανύψωση και στις στροφικές κινήσεις του.

Οι τέσσερις μύες του στροφικού πετάλου είναι οι εξής:

• Υπερακάνθιος

• Υπακάνθιος

• Υποπλάτιος

• Μικρός στρογγύλος

Κατά τη διάρκεια της σύσπασής τους τάση μεταφέρεται στους τένοντες που τους συνδέουν με το βραχιόνιο οστό. Όταν η τάση αυτή είναι υπερβολική τότε οι τένοντες αυτοί τραυματίζονται. Έτσι, συμβαίνει μερική ή ολική ρήξη των μυών που αναφέρθηκαν παραπάνω. Από όλους πιο επιρρεπής είναι ο υπερακάνθιος.

Αιτίες ρήξης του υπερακανθίου τένοντα

Η επαναλαμβανόμενη τάση στην μυοτενόντια ένωση που ξεπερνάει την αντοχή του ιστού προκαλεί μικροτραυματισμό και φλεγμονή. Η προοδευτική βλάβη συνεχίζεται αν η επαναλαμβανόμενη τάση ξεπερνάει τον ρυθμό αποκατάστασης των ιστών. Η μυϊκή αδυναμία και η κόπωση καθιστούν τους ιστούς επιρρεπείς σε αυτό το τύπο τραυματισμού.

Συνήθως, η ρήξη συμβαίνει όταν ασκηθεί μια υπέρμετρη δύναμη στους τένοντες των στροφέων μυών. Αυτό μπορεί να συμβεί μετά από μια απότομη ή δύσκολη κίνηση άρσης κάποιου μεγάλου βάρους, πτώση με τεντωμένο χέρι, δυνατό σπρώξιμο ή τράβηγμα με τα χέρια ή μια δυνατή ρήψη. Μερικές φορές μπορεί να συμβεί με τον καιρό μέσω κάποιας επαναλαμβανόμενης δραστηριότητας η οποία φορτίζει τους στροφείς μύες του ώμου.

Αυτό προκαλεί σταδιακή εκφύλιση και αδυναμία των μυών οι οποίες προδιαθέτουν περαιτέρω τραυματισμό. Αυτές οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν κινήσεις στις οποίες το χέρι βρίσκεται ψηλότερα από των ώμο. Σε αθλητές, συνήθως, η ρήξη των στροφέων μυών του ώμου παρατηρείται σε αθλήματα ρήψεων (δισκοβολία, ακόντιο), βόλεϊ, κολύμβηση, τένις, άρση βαρών και κωπηλασία.

Σημεία και συμπτώματα ρήξης του υπερακανθίου τένοντα

Συνήθως, παρατηρείται πόνος στη σημείο της βλάβης και ανάλογα με την έκταση της βλάβης και περιαρθρικά της άρθρωσης του ώμου. Επώδυνη τροχιά κατά την ανύψωση μπροστά και στα πλάγια πάνω από το ύψος του κεφαλιού, καθώς και έξω στροφής. Λανθασμένη θέση ώμου και ωμοπλάτης. Συνήθως, ο ώμος πέφτει μπροστά με το βραχίονα σε έσω στροφή. Πόνος κατά τον ύπνο και ειδικά όταν οι ασθενείς ξαπλώνουν πάνω στον προσβεβλημένο ώμο.

Σε ολική ρήξη, πλήρης αδυναμία ανύψωσης στο πλάι του χεριού (απαγωγή). Εμφάνιση «τρύπας» στην ωμοπλάτη και περιορισμός της ικανότητας για πραγματοποίηση των χτυπημάτων και κυρίως, αυτά στην ευθεία.

Σε πλήρη ρήξη του υπερακάνθιου τένοντα, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι το άκρο μπορεί να διατηρηθεί ακίνητο σε θέση απαγωγής πάνω από 120 μοίρες, αλλά σε μικρότερο ύψος, παρατηρείται αιφνίδια πτώση.

Οι ασθενείς με ρήξη των στροφέων μυών του ώμου βιώνουν έναν ξαφνικό πόνο ή μια αίσθηση «σχησίματος» στον ώμο κατά την διάρκεια της δραστηριότητας που την προκάλεσε.

Σε μικρότερες ρήξεις (μερική ρήξη των στροφέων μυών) είναι δυνατόν να συνεχίσουν την δραστηριότητα έχοντας μόνο λίγες ενοχλήσεις οι οποίες θα αυξηθούν με την ξεκούραση (ιδιαίτερα την νύχτα ή το επόμενο πρωινό). Σε αρκετές περιπτώσεις ο πόνος είναι αρκετός για να απαγορεύσει τις κινήσεις του ώμου. Ο πόνος είναι πολύ εντοπισμένος σε συγκεκριμένο σημείο του ώμου και όχι διάσπαρτος. Πιο σπάνια, ο πόνος μπορεί να ακτινοβολεί στην ωμοπλάτη, τον αυχένα ή τον βραχίονα. Ο πόνος γίνεται «κοφτερός» με τις κινήσεις του ώμου. Στη ρήξη των στροφέων μυών του ώμου οι ασθενείς αισθάνονται πόνο ή αδυναμία στις κινήσεις ανύψωσης χεριού. Ο πόνος μπορεί να χειροτερέψει κατά την άρση βαριών αντικειμένων (ιδιαίτερα πάνω από το κεφάλι) κατά τη διάρκεια κινήσεων πίεσης ή έλξης και όταν ο ασθενής ξαπλώνει πάνω στον τραυματισμένο ώμο.

Σε μερικές χρόνιες περιπτώσεις η μυϊκή αδυναμία των στροφέων μυών του ώμου είναι εμφανής, καθώς, υπάρχει και νυχτερινός πόνος (ανεξάρτητα από την θέση του ώμου). Ασθενείς με μερική ρήξη των στροφέων του ώμου βιώνουν λίγα ή καθόλου από τα παραπάνω συμπτώματα.

Διάγνωση ρήξης του υπερακανθίου τένοντα

Η υποκειμενική (λήψη ιστορικού) και αντικειμενική (κλινική εξέταση) αξιολόγηση είναι αρκετές για να οδηγήσουν το φυσικοθεραπευτή στη διάγνωση ρήξης των στροφέων μυών του ώμου. Επιπλέον διαγνωστικός υπέρηχος ή μαγνητική τομογραφία βοηθούν στην επιβεβαίωση της διάγνωσης και στο να καθοριστεί το μέγεθος της ρήξης.

Θεραπεία ρήξης του υπερακανθίου τένοντα

Η θεραπεία σε νεαρά άτομα, είναι συντηρητική με φαρμακοθεραπεία και ακινητοποίηση του μέλους για μικρό χρονικό διάστημα.

Χειρουργική αντιμετώπιση γίνεται μετά από αποτυχία της συντηρητικής θεραπείας και μετά εφαρμόζεται φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση.

Φυσικοθεραπεία ρήξης του υπερακανθίου τένοντα

Στόχος της φυσικοθεραπείας είναι η αναλγησία, η απόκτηση του πλήρες εύρους κίνησης και η αποκατάσταση της μυϊκής αδυναμιας.

Φυσικοθεραπεία της ρήξης των στροφέων μυών του ώμου

• Τεχνικές μαλακών μορίων (μάλαξη)

• Taping

• Ηλεκτροθραπεία

• Αρθρική κινητοποίηση (manual therapy)

• Εκπαίδευση με συμβουλές

• Ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του ώμου

• Ασκήσεις βελτίωσης της ελαστικότητας των μυών του ώμου

• Βελτίωση της τεχνικής στο αντίστοιχο άθλημα, σε αθλητές

Οι περισσότερες ρήξεις των στροφέων μυών του ώμου θεραπεύονται με κατάλληλη φυσικοθεραπεία. Η επιτυχία της θεραπείας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεργασία του ασθενή με τον φυσικοθεραπευτή. Πολύ βασικό είναι η αποφυγή δραστηριοτήτων που αυξάνουν τα συμπτώματα. Αυτό βοηθά τον οργανισμό να επουλώσει τους τραυματισμένους ιστούς. Κινήσεις πάνω από το επίπεδο του ώμου, ρήψης, άρσης βαρών αντικειμένων, σπρώξιμο ή τράβηγμα και πίεση του ώμου κατά τη διάρκεια του ύπνου πρέπει να αποφεύγονται. Τις πρώτες 72 ώρες η αντιμετώπιση έχει στόχο τη μείωση της φλεγμονής με τη βοήθεια ενός νάρθηκα, παγοθεραπεία τακτικά και ύπνο στο αντίθετο πλάι (για να είναι ο ώμος ψηλά).

Πρόγραμμα βελτίωσης της δύναμης και της ελαστικότητας πρέπει να εφαρμοστεί όσο υπάρχουν τα συμπτώματα, με την καθοδήγηση του φυσικοθεραπευτή.

Χειρουργική αποκατάσταση ρήξης του υπερακανθίου τένοντα

Σε ολική ρήξη των στροφέων μυών του ώμου απαιτείται η χειρουργική συρραφή. Μετά την επέμβαση ακολουθείται εντατικό πρόγραμμα αποκατάστασης. Οι αρχικές 6 εβδομάδες περιέχουν μόνο παθητικές, ειδικές κινήσεις που εκτελεί ο φυσικοθεραπευτής χωρίς τη συμμετοχή του ασθενή) και ο ώμος είναι ακινητοποιημένος. Αφού, ακολουθεί το πρώτο στάδιο περνάτε, αμέσως, στη σταδιακή ενδυνάμωση και βελτίωση της ελαστικότητας του ώμου για τους επόμενους μήνες.

Η χειρουργική αποκατάσταση αποτελεί επιλογή σε σταθερές ρήξης των στροφέων μυών του ώμου ιδιαίτερα στις παρακάτω περιπτώσεις:

• Ηλικία κάτω από 60 ετών

• Σε ολική ρήξη των στροφέων μυών του ώμου

• Εάν αποτύχει η συντηρητική θεραπεία μέσα σε διάστημα 6 με 8 εβδομάδες ή περισσότερο

• Σε περίπτωση νέων δραστήριων ανθρώπων και αθλητών

• Εάν το επάγγελμα του ασθενή απαιτεί δυνατές, επαναλαμβανόμενες ή πάνω από το επίπεδο του ώμου δραστηριότητες.

Με την κατάλληλη διαχείριση οι περισσότεροι μικροί τραυματισμοί των στροφέων μυών του ώμου αναρρώνουν μέσα σε λίγες εβδομάδες. Σε χρονικές περιπτώσεις η πλήρης αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες. Ασθενείς με ολική ρήξη και χειρουργική αποκατάσταση χρειάζονται μια περίοδο 3 με 6 μηνών για να επανέλθουν πλήρως στις προηγούμενες δραστηριότητες τους.