Τίλιο

10 Ιουνίου 2014

Το τίλιο προέρχεται από τη φλαμουριά ή φιλύρα ή Tilia

Το τίλιο είναι τα αποξηραμένα άνθη του δέντρου Φιλύρα (Tilia tomentosa).

Ανήκει στα Angiosperms στην οικογένεια Malvaceae ή Tiliaceae ή Τιλιίδων ή Τιλιωδών. Γίνεται δυνατό και μεγάλο δέντρο που ζει περίπου 200 χρόνια. Το ύψος της Φιλύρας φτάνει τα 30 μ. με ωραίο παράστημα. Τα φύλλα της είναι πλατιά, μεγάλα σε σχήμα καρδιάς και η κάτω επιφάνεια είναι χνουδωτή και ασημόχρωη και τα άνθη της έχουν χρώμα λευκοκίτρινο ή κιτρινοπράσινο και πολύ ευχάριστο άρωμα. Γι’ αυτό η φιλύρα καλλιεργείται σαν διακοσμητικό φυτό στους κήπους, τα πάρκα και τις δεντροστοιχίες. Το ξύλο της είναι μαλακό, παρουσιάζει ομοιογένεια και γι’ αυτό χρησιμοποιείται στην ξυλογλυπτική. Πολλαπλασιάζεται εύκολα με σπέρματα.

Είναι φυλλοβόλο εντυπωσιακό δέντρο με διάμετρο κόμης 10-30 μέτρα

Προτιμά το εύφορο, υγρό, αλλά αποστραγγισμένο, ουδέτερο προς αλκαλικό έδαφος.

Οι σπόροι πρέπει να φυτευτούν χειμώνα σε στρώματα και την άνοιξη σε προετοιμασμένο έδαφος, αλλά αργούν να φυτρώσουν.

Στην Ελλάδα φυτρώνουν μόνο 3 είδη φιλύρας μεμονωμένα στα δάση της Ηπείρου, Μακεδονίας, Εύβοιας, Πελοποννήσου και Κρήτης. Τα είδη αυτά είναι γνωστά με τα ονόματα φλαμουριά και τιλιά.

Tilia cordata ή φιλύρα η καρδιόσχημη ή φλαμουριά ή τίλιο

Tilia argentea ή τίλια η αργυρόχρωη ή τίλιο ή φιλύρα ή φλαμουριά

Tilia tomentosa ή φλαμουριά ή φιλύρα ή Tilia

Tilia silvestris ή Τίλια η δασική

Tilia platyphylla ή Τίλια η πλατύφυλλος

tilia 1

Συλλέξτε ολόκληρα άνθη το καλοκαίρι και τρίψτε τα και χρησιμοποιήστε τα σε χαλαρωτικά αφεψήματα που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της αρτηριακής υπέρτασης

Το φθινόπωρο εμφανίζονται οι χαρακτηριστικοί ανοιχτοί πράσινοι σφαιρικοί καρποί

Χρήσιμα μέρη φλαμουριάς

Τα άνθη, τα φύλλα, οι καρποί και ο φλοιός της ρίζας και του κορμού

Δραστικές ουσίες φλαμουριάς

Φλαβονοειδή γλυκοσίδια, όπως κουερσετίνη και καμφερόλη, καφεϊκό οξύ, βλεννώδη, τανίνες κι αιθέριο έλαιο, φαρωεζόλη, δεψικές ουσίεςμ καροτίνη και βιταμίνη C

tilia 2

Ιδιότητες κι ενδείξεις φλαμουριάς

Είναι σπασμολυτικό, εφιδρωτικό, διουρητικό, ηρεμιστικό, υποτασικό και αντιπηκτικό.

Το τίλιο είναι χρήσιμο και στη φαρμακευτική.

Το αφέψημά του, πίνεται σαν καταπραϋντικό, αντισπασμωδικό (μειώνει τον σπασμό των λείων μυών του πεπτικού σωλήνα), εφιδρωτικό και διουρητικό φάρμακο. Το τίλιο είναι σε όλους μας γνωστό για τις καταπραϋντικές και χαλαρωτικές του ικανότητες. Είναι το καταλληλότερο ηρεμιστικό ρόφημα για το απόγευμα ή για αργά το βράδυ, καθώς χαλαρώνει τον οργανισμό μας από την ένταση της καθημερινότητας. Είναι κατάλληλο για την κεφαλαλγία και τις ημικρανίες. Σύμμαχος και στο κρυολόγημα με ευχάριστη γεύση και άμεσο αποτέλεσμα. Στην παραδοσιακή αυστριακή ιατρική τα λουλούδια έχουν χρησιμοποιηθεί ως τσάι για τη θεραπεία των διαταραχών της αναπνευστικής οδού, τον πυρετό και τη γρίπη. Νέα στοιχεία δείχνουν ότι τα λουλούδια μπορούν να είναι ηπατοπροστατευτικά.

Συνήθως, τα άνθη χρησιμοποιούνται για να κάνουν και αρώματα. Επίσης, χρησιμοποιούνται σε ηρεμιστικά μείγματα και σε καταπραϋντικές λοσιόν. Είναι κατάλληλα για την επιληψία. Συστήνονται τα άνθη σε υποχονδριακού και υστερικούς τύπους, αλλά και σε ενοχλήσεις που οφείλονται σε νευρογενή αίτια, όπως πεπτικές ανωμαλίες, ημικρανίες, ταχυκαρδία και αϋπνία, Έχουν, επίσης, αντιπυρετικές, εφιδρωτικές, αντισηπτικές, διουρητικές, σπασμολυτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και βοηθούν σε εμπύρετες καταστάσεις, σε φλεγμονές του αναπνευστικού, σε αρτηριοσκλήρυνση και σε ανωμαλίες του κυκλοφορικού συστήματος. Με γαργάρες βοηθούν σε πονόλαιμο, άφθες και άλλες πληγές στο στόμα. Με επαλείψεις και πλύσεις χρησιμοποιούνται σε δερματικές κηλίδες, σαν λοσιόν καθαρισμού προσώπου, για την καταπολέμηση των ρυτίδων και για την τόνωση των μαλλιών. Με θεραπευτικά μπάνια βοηθά τα νευρικά και ανήσυχα παιδιά, σε εγκαύματα, σε πόνους αρθρώσεων, σε αιμορροϊδες και σε δερματικές αναφυλαξίες.

Τα μικρά φύλλα, επίσης, τρώγονται ωμά. Ο χυμός των φύλλων και το κατάπλασμα λειωμένων φύλλων είναι κατάλληλα για δαγκώματα φιδιών και εντόμων. Τα φύλλα βρασμένα σε άσπρο κρασί διαλύουν τις πέτρες στα νεφρά, χαμηλώνουν τον πυρετό και είναι διουρητικά.

Η φλούδα χρησιμοποιείται για τις διαταραχές του ήπατος και της χοληδόχου κύστης και την κυτταρίτιδα. Όταν ο φλοιός καίγεται σε άνθρακα προσλαμβάνεται για την αντιμετώπιση εντερικών διαταραχών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί τοπικά για τη θεραπεία του οιδήματος, της κυτταρίτιδας ή τα έλκη της κνήμης και για τη γαστραλγία και δυσπεψία. Το ξύδι από τη φλούδα του δέντρου χρησιμοποιείται στις δερματικές κηλίδες. Το σομφόν ή ηθμός που αποκαλείται ο δεύτερος φλοιός του κορμού μεταφέρει όλα τα θρεπτικά υλικά από τη ρίζα στο δέντρο και βοηθά τον οργανισμό να απορρίψει τα υγρά που κατακρατεί, για απόφραξη του συκωτιού και της σπλήνας, σε λιθιάσεις νεφρών, σε κολικούς νεφρών, σε υψηλή ουρία στο αίμα, σε φλεγμονές του ουροποιητικού, σε ρευματισμούς και αρθριτικά, σε υδρωπικία, σε ισχιαλγίες, σε υψηλό ουρικό οξύ στο αίμα, σε υψηλή χοληστερόλη και σάκχαρο στο αίμα.

Οι καρποί της φλαμουριάς διώχνουν τα αέρια από τον οργανισμό που δημιουργούν κολικούς στομάχου και εντέρου.

Το τίλιο έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες (ηρεμιστικό, διουρητικό, ήπιο στυπτικό) και θεωρείται ότι προλαμβάνει την αρτηριοσκλήρωση και την υπέρταση. Το βότανο αυτό ενδείκνυται για όσους έχουν υψηλή πίεση και παράλληλα είναι νευρικοί, με αποτέλεσμα η πίεσή τους να ανεβαίνει όταν εκνευρίζονται. Το τίλιο έχει την ιδιότητα να χαλαρώνει τα αιμοφόρα αγγεία και να επουλώνει τα τοιχώματά τους.

Μπορείτε να πίνετε 1-2 φορές την ημέρα ρόφημα τίλιου μεταξύ των γευμάτων ή όταν νιώθετε ότι είστε σε ένταση.

Πώς να το ετοιμάσετε: Ρίχνετε 1 κουταλιά τίλιο σε 1 φλιτζάνι βρασμένο νερό για 10’ και μετά σουρώνετε.

Χρησιμοποιούμενα μέρη του δέντρου είναι τα άνθη αποξηραμένα και σπανιότερα ο φλοιός. Ανθίζει τέλη Μαϊου εκλύοντας ένα μεθυστικό άρωμα. Τα άνθη συλλέγoνται μόλις ανοίξουν τελείως και ξηραίνονται σε σκιά σε θερμoκρασiα κάτω από 35 βαθμούς Κελσίου. Η φλούδα συλλέγεται τον Απρίλιο – Μάιο.

Τα άνθη περιέχουν αιθέριο έλαιο, φυτική βλέννα, τανίνη και μικρή ποσότητα σαπωνίνης. Είναι ήπιο εφιδρωτικό και καθαρτικό.

Η φλούδα είναι πλούσια σε τανίνη και έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Έγχυμα της φλούδας ή και η φλούδα η ίδια χρησιμοποιείται ως κατάπλασμα.

Κατάλληλο για μικρούς και μεγάλους

tilia 4

Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με φλαμουριά

Έγχυμα: Αφήνετε μια πρέζα φύλλα και άνθη σε ένα ποτήρι καυτό νερό, σκεπασμένο για 15 λεπτά, σουρώνετε και πίνετε 3 ποτήρια την ημέρα. Πιείτε 1 φλιτζάνι 3 φορές ημερησίως για την υπερένταση, το άγχος, τον πονοκέφαλο, το κρυολόγημα, τη γρίπη, το εποχιακό κρύωμα, την ανεμοβλογιά και τη ρινική καταρροή. Μπορείτε να το αναμείξετε σε αναλογία 1:1 με χαμομήλι. Φτιάξτε ένα ηρεμιστικό αφέψημα με ίσα μέρη φλαμουριά, χαμομήλι και μελισσόχορτο σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Είναι κατάλληλο και για παιδιά. Ρυθμίστε στο 1/3 την ποσότητα.

Αφέψημα: Βράζετε για 20 λεπτά 40 γραμμάρια άνθη και φύλλα σε 1 λίτρο νερό και το χρησιμοποιείτε για εξωτερική χρήση. Αν βάλετε 1 κουταλάκι του γλυκού σόδα βιολογική το χρησιμοποιείτε για γαργάρες για τις φλεγμονές στο στόμα.

Θεραπευτικά μπάνια: Φτιάχνετε δυνατό αφέψημα βράζοντας 3 χούφτες άνθη και φύλλα για κάθε 1 λίτρο νερό.

Αφέψημα φλοιού: Βράζετε 40 γραμμάρια φλοιού σε ένα λίτρο νερό μέχρις να μείνουν τα τρία τρίτα υγρού, σουρώνετε και πίνετε από 1 ποτήρι μέχρι 1/2 λίτρο από το αφέψημα αυτό την ημέρα.

Καρποί: Ή φτιάχνετε αφέψημα σε αναλογίες, όπως ο φλοιός ή τους φτιάχνετε τουρσί με αλάρμη ή σε ξύδι και τρώγονται ως ορεκτικοί, αλλά και για τις ιδιότητές τους.

Κρασί: Αφήνετε άνθη και φύλλα, χωρίς να τα πιέσετε, σε ένα λίτρο άσπρο κρασί για 10 ημέρες να χωνευτούν, σουρώνετε πιέζοντας ελαφρά τα μέρη του φυτού και φυλάτε το κρασί και πίνετε ένα ποτηράκι του λικέρ πριν από κάθε φαγητό.

Βάμμα: Πιείτε 1 κουταλάκι βάμμα, διαλυμένο σε νερό 3 φορές ημερησίως, για την υπέρταση που συνδέεται με το άγχος, την ανησυχία, αλλά και την αρτηριοσκλήρυνση. Μπορείτε να το συνδυάσετε σε ίσα μέρη με βάμμα από βαλεριάνα ή λευκάκανθο.

Αλοιφή ή λοσιόν: Είναι κατάλληλη για τον κνησμό σε εξανθήματα ή τσιμπήματα εντόμων