Θεραπεία του μεταστατικού καρκίνου

4 Σεπτεμβρίου 2014

Θραύσματα κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων

Η καταστολή της πρωτεΐνης της κυτταρικής πρόσφυσης που δεσμεύει τις κυκλοφορούντες συστάδες θραυσμάτων των καρκινικών κυττάρων (Suppressing cell adhesion protein) μειώνει το μεταστατικό δυναμικό τους.

Τα θραύσματα κυκλοφορούντων κυττάρων όγκου (CTC clusters) (2 έως 50 κύτταρα όγκου που σπάνε από έναν πρωτογενή όγκο και μεταφέρονται μέσω της κυκλοφορίας) φαίνεται να είναι πολύ πιο πιθανό να προκαλέσουν μετάσταση από ότι είναι τα ενιαία απλά CTCs, σύμφωνα με μια μελέτη ερευνητών στο Massachusetts General Hospital (MGH) Cancer Center. Οι συστάδες θραυσμάτων CTC μαζί την πρωτεΐνη κυτταρικής πρόσφυσης θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως θεραπευτικός στόχος στον καρκίνο.

Η παρουσία CTCs στο αίμα των ασθενών με καρκίνο σχετίζεται με κακή πρόγνωση και μπορεί να γίνει στόχος για θεραπεία. Τα CTC clusters προκύπτουν από ολιγοκλωνικές ομάδες καρκινικών κυττάρων.

Στα πειράματά τους, η ομάδα χρησιμοποίησε δύο είδη τσιπ ανίχνευσης ελεύθερων καρκινικών κυττάρων σε πειραματόζωα:

• Οι συστάδες θραυσμάτων CTC αποτελούνται από κύτταρα που πιθανώς ήταν δίπλα στον πρωτογενή όγκο και όχι κύτταρα που πολλαπλασιάστηκαν μετά την είσοδό τους στην κυκλοφορία.

• Τα CTC clusters αποτελούν μόνο το 2% έως 5% του συνόλου των CTCs, και συμβάλλουν στο ήμισυ περίπου των πνευμονικών μεταστάσεων που εμφυτεύονται από τους πρωτοπαθείς όγκους του μαστού, με ένα μεταστατικό δυναμικό 23 έως 50 φορές μεγαλύτερο από ό, τι τα ολόκληρα απλά CTCs.

• Tα θραύσματα των κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων clusters CTC επιβιώνουν πιο πολύ από ότι τα απλά CTCs, και οι μεταστάσεις που αναπτύσσονται από τις συστάδες θραυσμάτων οδηγούν σε σημαντικά μειωμένη επιβίωση.

• Τα clusters CTC εξαφανίζονται από την κυκλοφορία πιο γρήγορα από ό, τι τα απλά CTCs, πιθανώς επειδή εγκλωβίζονται σε τριχοειδή αγγεία, όπου δημιουργούν μεταστάσεις.

Ανάλυση RNA αλληλουχίας των δειγμάτων αίματος σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του μαστού

Ανάλυση των δειγμάτων αίματος που λαμβάνονται σε διάφορα χρονικά σημεία από μία ομάδα ασθενών με διάφορες μορφές προχωρημένου μεταστατικού καρκίνου του μαστού έχουν συστάδες θραυσμάτων CTC στο αίμα σε ποσοστό 35% των ασθενών και η επιβίωση των ατόμων με περισσότερες συστάδες στο αίμα τους είναι σημαντικά μειωμένη.

Παρόμοια ανάλυση δειγμάτων αίματος από μια ομάδα ασθενών με καρκίνο του προστάτη δείχνουν μια συσχέτιση μεταξύ της παρουσίας της CTC clusters και μειωμένης επιβίωσης.

Η ανάλυση RNA αλληλουχίας των δειγμάτων αίματος σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού, έχει προσδιορίσει διάφορα γονίδια που εκφράζονται σε αυξημένα επίπεδα σε συστάδες θραυσμάτων CTC. Μία από αυτές είναι η πρωτεΐνη πλακοσφαιρίνη– που, επίσης, βρέθηκε να υπερεκφράζεται σε πρωτογενείς όγκους ασθενών με μειωμένη επιβίωση. Ανάλυση των δειγμάτων αίματος και των ιστών από έναν ασθενή αποκάλυψε ότι η πλακοσφαιρίνη εκφράζεται όταν υπάρχουν συστάδες θραυσμάτων CTC, αλλά όχι όταν υπάρχουν ολόκληρα απλά CTCs και επίσης, εκφράζεται σε μερικά τμήματα τόσο του πρωτογενούς όγκου όσο και των μεταστάσεων.

Η πλακοσφαιρίνη είναι ένα συστατικό δύο σημαντικών δομών που εμπλέκονται στην κύτταρο–προς-κύτταρο προσκόλληση, και οι ερευνητές βρήκαν ότι η καταστολή της έκφρασής της κάνει τις συστάδες θραυσμάτων CTCs να καταρρέουν, μειώνοντας το μεταστατικό δυναμικό τους, και διαταράσσεται επίσης η κύτταρο–προς-κύτταρο επαφή ανάμεσα στα κύτταρα καρκίνου του μαστού και τον φυσιολογικό ιστό του μαστού.

Η θεραπευτική στόχευση της πλακοσφαιρίνης ή των οδών που εμπλέκονται στην κύτταρο–προς-κύτταρο προσκόλληση εντός των καρκινικών κυττάρων θα μπορούσε να είναι κλινικά χρήσιμη, ιδιαίτερα σε ασθενείς στους οποίους βρίσκονται θραύσματα CTC.