Η καρδιοτοξικότητα από τη χημειοθεραπεία είναι μεγάλη
Ειδικός Παθολόγος-Ογκολόγος, MD, PhD
Η καρδιοτοξικότητα είναι η κύρια ανεπιθύμητη ενέργεια των ανθρακυκλινών και κυρίως, της δοξορουμπικίνης-αδριαμυκίνης που χρησιμοποιούνται σε πολλούς τύπους όγκων. Όμως, καρδιοτοξικότητα μπορεί να προκληθεί και από κυτταροστατικά άλλων κατηγοριών, αλλά και από στοχευμένα φάρμακα, όπως αντισώματα.
Τα χημειοθεραπευτικά που προκαλούν καρδιοτοξικότητα
-Doxorubicin & Daunorubicin
Η καρδιοτοξικότητά της διακρίνεται σε οξεία, υποξεία και χρόνια.
Οξεία καρδιοτοξικότητα: Παρατηρείται σε λίγες ώρες από τη χορήγηση του φαρμάκου και δεν σχετίζεται με τη δόση και το σχήμα που χορηγείται. Εμφανίζεται υπερκοιλιακή ταχυκαρδία ή ταχυαρρυθμία με πτώση του ST στο ηλεκτροκαρδιογράφημα, ταπείνωση του Τ, κολπική ή κοιλιακή εκτοπία και κοιλιακή αρρυθμία, φαινόμενο R on T, πολυεστιακές έκτακτες κοιλιακές συστολές, ριπή πολυεστιακών έκτακτων συστολών, συχνές κοιλιακές έκτακτες συστολές. Απαιτείται η συνεχής ηλεκτοκαρδιογραφική παρακολούθηση κατά την χορήγηση του φαρμάκου, γιατί κινδυνεύει η ζωή του ασθενούς που παίρνει το φάρμακο και η τοποθέτηση Holter στη συνέχεια.
Υποξεία καρδιοτοξικότητα: Εμφανίζεται σε ημέρες ή σε εβδομάδες από τη χορήγηση του φαρμάκου. Εκδηλώνεται με τοξική περικαρδίτιδα ή μυοκαρδίτιδα.
Χρόνια καρδιοτοξικότητα: Εμφανίζεται μετά από μήνες και σχετίζεται με τη δόση του φαρμάκου που έχει χορηγηθεί και είναι μη αναστρέψιμη. Είναι η συνηθέστερη μορφή τοξικότητας για δόσεις πάνω από 550 mg/m2, αν και εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος και σε δόσεις 450-550 mg/m2. Σε δόσεις κάτω των 550 mg/m2 ο κίνδυνος είναι 0,1% και σε δόσεις 1000 mg/m2 ο κίνδυνος είναι 50% Συνήθως, εμφανίζεται συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια ένα μήνα έως οκτώ μήνες από το τέλος της θεραπείας. Σε περίπτωση που ο ασθενής έχει προϋπάρχουσα καρδιακή νόσο, προχωρημένη ηλικία, παίρνει άλλα καρδιοτοξικά φάρμακα κι έχει προηγηθεί ακτινοθεραπεία μεσοθωρακίου ή θωρακικού τοιχώματος, όπως σε καρκίνο, ιδίως του αριστερού μαστού, ο κίνδυνος αυξάνεται ακόμη περισσότερο και η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια εμφανίζεται ακόμη και με πολύ μικρές δόσεις των φαρμάκων. Στο ηλεκτροκαρδιογράφημα φαίνεται πτώση του δυναμικού του κύματος QRS. Πρέπει να εκτιμάται το κλάσμα εξωθήσεως με triplex καρδιάς πριν και κάθε χρόνο μετά την χημειοθεραπεία με doxorubicin. Για την πρόληψη των βλαβών του μυοκαρδίου χρησιμοποιείται η ουσία bispiperazinedione. Στη λιποσωμιακή δοξορουμπικίνη, η δοξορουμπικίνη είναι κλεισμένη μέσα σε σφαιρίδια πολυαιθυλενογλυκόλης (PEG). Καρδιοτοξικότητα υπάρχει και με την μη πεγκυλιωμένη λιποσωμιακή δοξορουμπικίνη. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται ηλεκτροκαρδιογραφική παρακολούθηση, ΗΚΓ, κλάσμα εξωθήσεως.
-Epirubicin
Είναι παράγωγο της ίδιας ομάδας, αλλά έχει καρδιοτοξικότητα σε μεγαλύτερες δόσεις (1000-1100 mg/m2).
-Idarubicin
Είναι ανθρακυκλίνη από του στόματος και έχει λίγο μικρότερη καρδιοτοξικότητα από την doxorubicin.
-Cyclophoshamide
Προκαλεί ηλεκτροκαρδιογραφικές αλλοιώσεις, αύξηση των καρδιακών ενζύμων, μυοκαρδιακή αιμορραγική νέκρωση και μυοπερικαρδίτιδα. Ειδικά σε συνδυασμό με την ακτινοθεραπεία τα καρδιολογικά προβλήματα είναι βέβαια.
-5-Fluorouracil-Capecitabine-Tegafur
Προκαλούν στηθάγχη, έμφραγμα του μυοκαρδίου, κολπικό πτερυγισμό, ταχυκαρδία και υπόταση.
-Mitoxantrone
Η διυδροανθρακενεδιόνη έχει δομή παραπλήσια των ανθρακυκλινών κι έχει κι αυτή ευρύ φάσμα ενδείξεων και έχει κι αυτή μεγάλη καρδιοτοξικότητα ειδικά αν έχει χορηγθεί προηγουμένως δοξορουμπικίνη ή γίνει ακτινοθεραπεία θώρακος ή μεσοθωρακίου.
-Vincristine
Μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα του μυοκαρδίου
-Interferon α
Μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα του μυοκαρδίου
-Interleukin 2
Μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα του μυοκαρδίου
-Tumor Necrosis Factor
Μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα του μυοκαρδίου
-Velcade
Μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες, στηθάγχη και καρδιακή ανεπάρκεια
-Trastuzumab
Μπορεί να προκαλέσει καρδιοτοξικότητα (βλάβη στην καρδιά), περιλαμβανομένης της καρδιακής ανεπάρκειας. Ιδιαίτερη προσοχή εφιστάται κατά τη χορήγησή του σε ασθενείς που αντιμετωπίζουν ήδη καρδιακά προβλήματα ή υπέρταση, ενώ συνιστάται η παρακολούθηση της καρδιάς όλων των ασθενών καθ’ όλη τη διάρκεια της θεραπείας και μετά την ολοκλήρωσή της.
Και άλλα πολλά αντικαρκινικά φάρμακα έχουν καρδιοτοξικότητα. Να διαβάζετε τις παρενέργειες των φαρμάκων που λαμβάνετε, να ζητάτε πάντα πληροφορίες για τα οφέλη και τους κινδύνους που θα έχετε από τα αντικαρκινικά φάρμακα και το όφελος στην επιβίωση και στην ποιότητα ζωής σας.
Η ζωή σας είναι πολύτιμη.
Η ζωή είναι πολύτιμη.
Η ζωή είναι δική σας. Πάρτε την στα χέρια σας!
Το μοριακό προφίλ του όγκου είναι απαραίτητο και χρήσιμο εργαλείο για τη θεραπευτική σας απόφαση.
Ζητείστε την εξέταση πριν κάνετε οποιαδήποτε θεραπεία. Η ζωή σας είναι πολύτιμη.
Ζητήστε από την EMEDI πληροφορίες για το μοριακό προφίλ του όγκου.
Διαβάστε περισσότερα για την Σάββη Μάλλιου Κριαρά
Εμπιστευθείτε τους διατροφικούς συμβούλους της EMEDI
Εμπιστευθείτε το ογκολογικό συμβούλιο της EMEDI
Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον καρκίνο
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τον καρκίνο
Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, θα επιλεγούν για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε, επίσης,
Η χημειοθεραπεία έχει μεγάλη καρδιοτοξικότητα
Η τοξικότητα των κυτταροστατικών φαρμάκων
Η αντλία νατρίου και καλίου στη θεραπεία του καρκίνου
Τα μονοκλωνικά αντισώματα στη θεραπεία του καρκίνου
Ο ρόλος του ογκολόγου στον πρώιμο καρκίνο μαστού
