Το σκορβούτο είναι ασθένεια που οφείλεται, ειδικά, σε έλλειψη της βιταμίνης C
Το σκορβούτο είναι μια ασθένεια που οφείλεται σε έλλειψη βιταμίνης C (ασκορβικό οξύ).
Τα πρώιμα συμπτώματα της ανεπάρκειας περιλαμβάνουν αδυναμία, αίσθημα κόπωσης και πόνο.
Χωρίς θεραπεία, μπορεί να εμφανιστούν μειωμένα ερυθρά αιμοσφαίρια, ασθένεια των ούλων, ουλίτιδα και χαλάρωση των δοντιών, αλλαγές στα μαλλιά και μικροαιμορραγίες κάτω από την επιδερμίδα που συνοδεύονται από μεγαλύτερες αιμορραγίες στους ιστούς των μηρών,
Καθώς το σκορβούτο επιδεινώνεται, μπορεί να υπάρξει κακή επούλωση πληγών, αλλαγές στην προσωπικότητα. ευερεθιστότητα, αόριστοι πόνοι στους μυς και τις αρθρώσεις, απώλεια βάρους και τέλος θάνατος από λοίμωξη ή αιμορραγία ούλων.
Παίρνει, τουλάχιστον ένα μήνα με λίγη ή καθόλου βιταμίνη C στη διατροφή πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα.
Στη σύγχρονη εποχή, το σκορβούτο εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα με ψυχικές διαταραχές, ασυνήθιστες διατροφικές συνήθειες, αλκοολισμό και ηλικιωμένους που ζουν μόνοι τους. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν τη δυσαπορρόφηση του εντέρου και την αιμοκάθαρση.
Ενώ πολλά ζώα παράγουν τη δική τους βιταμίνη C, οι άνθρωποι δεν το κάνουν.
Η βιταμίνη C απαιτείται για να δημιουργήσει τα δομικά στοιχεία για το κολλαγόνο.
Η διάγνωση βασικά βασίζεται σε φυσικές ενδείξεις, διαγνωστικές εξετάσεις και με τη βελτίωση μετά τη θεραπεία.
Η θεραπεία γίνεται με τα συμπληρώματα βιταμίνης C που λαμβάνονται από το στόμα 200-2000 χλγρ την ημέρα. Η βελτίωση συχνά αρχίζει σε λίγες μέρες με πλήρη ανάκαμψη μέσα σε λίγες εβδομάδες. Πηγές της βιταμίνης C στη διατροφή είναι τα εσπεριδοειδή και ορισμένα λαχανικά, όπως οι ντομάτες και οι πατάτες. Το μαγείρεμα μειώνει συχνά τη βιταμίνη C στα τρόφιμα.
Το σκορβούτο είναι σήμερα σπάνιο. Εμφανίζεται συχνότερα στον αναπτυσσόμενο κόσμο σε συνδυασμό με τον υποσιτισμό. Τα ποσοστά μεταξύ των προσφύγων αναφέρονται σε 5 έως 45 τοις εκατό. Το σκορβούτο περιγράφηκε ήδη από την εποχή της αρχαίας Αιγύπτου. Ήταν ένας περιοριστικός παράγοντας στις θαλάσσιες μεταφορές μεγάλων αποστάσεων, που συχνά σκότωνε μεγάλο αριθμό ανθρώπων και κυρίως, ναυτικών.
Σημεία και συμπτώματα του σκορβούτου
Τα πρώτα συμπτώματα είναι κακουχία και λήθαργος. Μετά από ένα έως τρεις μήνες, οι ασθενείς εμφανίζουν δύσπνοια και οστικούς πόνους. Μπορεί να εμφανιστούν μυαλγίες εξαιτίας της μειωμένης παραγωγής καρνιτίνης. Άλλα συμπτώματα είναι η τραχύτητα δέρματος, οι εύκολοι μώλωπες και οι πετέχειες, η ασθένεια των ούλων, η χαλάρωση των δοντιών, η κακή επούλωση τραυμάτων και οι συναισθηματικές αλλαγές (που μπορεί να εμφανιστούν πριν από οποιεσδήποτε φυσικές αλλαγές). Μπορεί να εμφανιστεί ξηροστομία και ξηροφθαλμία παρόμοια με το σύνδρομο Sjögren. Στα τελευταία στάδια παρατηρείται, συχνά, ίκτερος, γενικευμένο οίδημα, ολιγουρία, νευροπάθεια, πυρετός και σπασμοί.
Αιτίες του σκορβούτου
Το σκορβούτο και το υποκλινικό σκορβούτο προκαλείται από ανεπάρκεια της διατροφικής βιταμίνης C, καθώς οι άνθρωποι δεν είναι σε θέση να την παράγουν. Σε όλα τα παρασκευάσματα για βρέφη προστίθεται βιταμίνη C, για να αποτρέπεται το παιδικό σκορβούτο. Το ανθρώπινο γάλα περιέχει αρκετή βιταμίνη C, εάν η μητέρα έχει επαρκή πρόσληψη. Στο παστεριωμένο γάλα η φυσική βιταμίνη C έχει καταστραφεί.
Το σκορβούτο είναι μια ασθένεια του υποσιτισμού (άλλες ασθένειες υποσιτισμού είναι το beriberi και η πελλάγρα).
Παθογένεση σκορβούτου
Οι βιταμίνες είναι απαραίτητες για την παραγωγή και τη χρήση ενζύμων που εμπλέκονται σε συνεχιζόμενες διεργασίες σε όλο το ανθρώπινο σώμα. Το ασκορβικό οξύ χρειάζεται για μια ποικιλία βιοσυνθετικών οδών, επιταχύνοντας τις αντιδράσεις υδροξυλίωσης και αμίδωσης. Στη σύνθεση του κολλαγόνου, απαιτείται ασκορβικό οξύ ως συμπαράγοντας για την προλυλ υδροξυλάση και τη λυσυλ υδροξυλάση. Αυτά τα δύο ένζυμα είναι υπεύθυνα για την υδροξυλίωση των αμινοξέων προλίνης και λυσίνης στο κολλαγόνο. Η υδροξυπρολίνη και η υδροξυλυσίνη είναι σημαντικές για τη σταθεροποίηση του κολλαγόνου με διασταυρούμενη σύνδεση των προπεπτιδίων στο κολλαγόνο.
Το κολλαγόνο είναι μια πρωταρχική δομική πρωτεΐνη στο ανθρώπινο σώμα, απαραίτητη για υγιή αιμοφόρα αγγεία, μυς, δέρμα, οστά, χόνδρο και άλλους συνδετικούς ιστούς. Ο ελαττωματικός συνδετικός ιστός οδηγεί σε εύθραυστα τριχοειδή αγγεία, με αποτέλεσμα μη αιμορραγία, μώλωπες και εσωτερική αιμορραγία. Το κολλαγόνο είναι ένα σημαντικό κομμάτι του οστού, έτσι επηρεάζεται ο σχηματισμός οστού. Τα δόντια χαλαρώνουν, τα κόκαλα σπάζουν πιο εύκολα. Η ελαττωματική ινιδιογένεση κολλαγόνου καθυστερεί την επούλωση τραυμάτων.
Διάγνωση σκορβούτου
Η διάγνωση βασικά βασίζεται στη φυσική εξέταση, στις απεικονιστικές εξετάσεις και τη βελτίωση μετά τη θεραπεία.
Πρόληψη σκορβούτου
Τρόφιμα και περιεκτικότητα σε βιταμίνη C ανά 100 γραμμάρια
Περιεχόμενη Βιταμίνη C (mg)
Amla 610.00
Τσουκνίδα 333.00
Γκουάβα 228.30
Φραγκοστάφυλο 181.00
Ακτινίδια 161.30
Πιπεριές τσίλι 144,00
Μαϊντανός 133,00
Πράσινο ακτινίδιο 92.70
Μπρόκολο 89.20
Λαχανάκια Βρυξελλών 85.00
Πιπέρι 80.40
Παπάγια 62,00
Φράουλες 58.80
Πορτοκάλια 53.20
Λεμόνια 53,00
Λάχανο 36.60
Σπανάκι 28,00
Πατάτες 19.70
Το σκορβούτο μπορεί να αποφευχθεί με μια δίαιτα που περιλαμβάνει τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C, όπως αμλα, πιπεριές, μαύρα φραγκοστάφυλα, μπρόκολο, πιπεριές τσίλι, γκουάβα, ακτινίδιο και μαϊντανό. Άλλες πηγές πλούσιες σε βιταμίνη C είναι τα φρούτα, όπως λεμόνια, λάιμ, πορτοκάλια, παπάγια και φράουλες. Βρίσκεται επίσης σε λαχανικά, όπως λαχανάκια βρυξελλών, λάχανο, πατάτες και σπανάκι. Ορισμένα φρούτα και λαχανικά που δεν έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C μπορούν να μαγειρευτούν σε χυμό λεμονιού, το οποίο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C.
Υπάρχουν πολλά διατροφικά συμπληρώματα που προσφέρουν ασκορβικό οξύ για την αποτροπή του σκορβούτου.
Ορισμένα ζωικά προϊόντα, όπως το συκώτι, η πέτσα από τα μεγάλα ψάρια, τα στρείδια, τα κεφαλάκια, το μεδούλι, τα επινεφρίδια περιέχουν μεγάλες ποσότητες βιταμίνης C και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία του σκορβούτου. Ωμά κρέατα και λίγο μαγειρεμένα από ζώα που παράγουν τη δική τους βιταμίνη C περιέχουν αρκετή βιταμίνη C για να αποτρέψουν το σκορβούτο και ακόμη και να τα θεραπεύσουν εν μέρει. Αντίθετα, σε άλλες περιπτώσεις, μια δίαιτα μόνο με κρέας θα μπορούσε να προκαλέσει σκορβούτο.
Το ελαφρώς ψημένο κρέας και το συκώτι θεραπεύει το σκορβούτο σε λιγότερο από δύο εβδομάδες.
Θεραπευτική αγωγή για το σκορβούτο
Η θεραπεία γίνεται με τα συμπληρώματα βιταμίνης C που λαμβάνονται από το στόμα 200-2000 χλγρ την ημέρα.
Τα λαχανικά δεν μπορούν να διατηρηθούν πολύ πάνω στα πλοία, γι΄αυτό το σκορβούτο προσβάλλει τους ναυτικούς που κάνουν μακρινά ταξίδια.
Τα πορτοκάλια και τα λεμόνια είναι φάρμακο
Η πλήρης αποχής από τα φρέσκα λαχανικά και χόρτα είναι αιτία του σκορβούτου και η χρήση φρέσκων φρούτων και λαχανικών ως θεραπεία.
Τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής με βιταμίνη C
Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής με βιταμίνη C
Διαβάστε, επίσης,
Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με πορτοκάλια
Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με ανανά
Όλες οι ιατρικές συνταγές με λεμονιά
Τι μπορεί να πάθετε από την έλλειψη βιταμινών
Χρήσιμες πληροφορίες για τη βιταμίνη C
